Từ ngày 01/01/2026, doanh nghiệp sẽ áp dụng hệ thống tài khoản kế toán mới theo Thông tư 99/2025/TT-BTC thay cho chế độ tại Quyết định 200/2014/QĐ-BTC. So với quy định trước đây, hệ thống tài khoản lần này được cấu trúc lại theo chuẩn mực kế toán mới, yêu cầu phân loại theo bản chất kinh tế của nghiệp vụ và hướng tới tăng tính minh bạch, so sánh trong Báo cáo tài chính. Bài viết dưới đây điểm nhanh những thay đổi đáng chú ý và bảng đối chiếu tài khoản để doanh nghiệp tiện theo dõi và chuẩn bị cho giai đoạn chuyển đổi.

Mục Lục 1. Quy định về Hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 99/2025/TT-BTC 2. So sánh hệ thống TK kế toán theo TT 99/2025/TT-BTC và TT 200/2014/TT-BTC 2.1. Nhóm tài khoản Tài sản: So sánh Thông tư 99/2025 và Thông tư 200/2014 2.2. Nhóm tài khoản Nợ phải trả: So sánh Thông tư 99/2025/TT-BTC và Thông tư 200/2014/TT-BTC 2.3. Nhóm tài khoản Vốn chủ sở hữu: So sánh Thông tư 99/2025 và Thông tư 200/2014 2.4. Nhóm tài khoản Doanh thu 2.5. Nhóm tài khoản Chi phí sản xuất – kinh doanh 2.6. Các nhóm tài khoản khác 3. Kế toán cần làm gì khi áp dụng hệ thống tài khoản theo Thông tư 99/2025/TT-BTC?

1. Quy định về Hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 99/2025/TT-BTC

Theo Điều 11, Thông tư 99/2025/TT-BTC, doanh nghiệp phải sử dụng hệ thống tài khoản kế toán được quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư để ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế – tài chính phát sinh. Đây là hệ thống tài khoản áp dụng thống nhất cho toàn bộ doanh nghiệp từ năm tài chính 2026.

Một số yêu cầu quan trọng gồm:

- Bắt buộc áp dụng Phụ lục II để ghi sổ kế toán theo đúng cấu trúc tài khoản ban hành.

- Doanh nghiệp được phép điều chỉnh tên gọi, mã số, nội dung và kết cấu tài khoản để phù hợp đặc thù hoạt động, nhưng phải bảo đảm:

+ Phân loại đúng bản chất nghiệp vụ kinh tế.

+ Không trùng đối tượng kế toán.

+ Không làm ảnh hưởng đến chỉ tiêu trình bày trên Báo cáo tài chính.

+ Tuân thủ Luật Kế toán, chuẩn mực kế toán và nguyên tắc tại Thông tư 99/2025/TT-BTC.

- Khi có thay đổi hệ thống tài khoản nội bộ, doanh nghiệp phải ban hành Quy chế hạch toán kế toán hoặc tài liệu tương đương giải trình lý do điều chỉnh, đồng thời chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung sửa đổi.

- Trường hợp không có thay đổi, doanh nghiệp áp dụng trực tiếp toàn bộ hệ thống tài khoản tại Phụ lục II.

- Nếu phát sinh nghiệp vụ chưa được hướng dẫn tại Thông tư 99, đơn vị căn cứ bản chất kinh tế của giao dịch, Luật Kế toán, văn bản hướng dẫn và chuẩn mực kế toán để thực hiện ghi nhận phù hợp.

Hệ thống tài khoản áp dụng từ ngày 01/01/2026 được công bố tại Phần A – Phụ lục II của Thông tư 99/2025/TT-BTC.

Tải trọn bộ bảng hệ thống tài khoản kế toán chính thức theo Thông tư 99/2025/TT-BTC tại đây.

2. So sánh hệ thống TK kế toán theo TT 99/2025/TT-BTC và TT 200/2014/TT-BTC

2.1. Nhóm tài khoản Tài sản: So sánh Thông tư 99/2025 và Thông tư 200/2014

Bảng dưới đây tổng hợp sự khác biệt giữa danh mục tài khoản tài sản theo Thông tư 99/2025/TT-BTC có hiệu lực từ 01/01/2026 (trong các bảng dưới đây viết tắt là TT99) và Thông tư 200/2014/TT-BTC (trong  các bảng dưới đây viết tắt là TT200). Nội dung thể hiện 3 cột: số hiệu tài khoản, tên tài khoản theo từng Thông tư và ghi chú điểm thay đổi để doanh nghiệp tiện tra cứu.

STT	TK	Tên theo TT 200/2014/TT-BTC	Tên theo TT 99/2025/TT-BTC	Ghi chú thay đổi
1	111	Tiền mặt	Tiền mặt	Không đổi; TT99 không chi tiết cấp 2
2	112	Tiền gửi Ngân hàng	Tiền gửi không kỳ hạn	Đổi tên TK
3	113	Tiền đang chuyển	Tiền đang chuyển	Giữ nguyên
4	121	Chứng khoán kinh doanh	Chứng khoán kinh doanh	Giữ nguyên
5	128	Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn	Như TT200	Giữ nguyên TK cấp 1 & 4 TK cấp 2
6	131	Phải thu khách hàng	Phải thu khách hàng	Không đổi
7	133	Thuế GTGT được khấu trừ	Thuế GTGT được khấu trừ	Không đổi, gồm TK cấp 2
8	136	Phải thu nội bộ	Phải thu nội bộ	Giữ hệ thống TK cấp 2; điều chỉnh phrasing TK 1361
9	138	Phải thu khác	Phải thu khác	Thêm TK 1383; bỏ TK 1385
10	141	Tạm ứng	Tạm ứng	Không đổi
11	151	Hàng mua đang đi đường	Hàng mua đang đi đường	Không đổi
12	152	Nguyên liệu, vật liệu	Nguyên liệu, vật liệu	Không đổi
13	153	Công cụ, dụng cụ	Công cụ, dụng cụ	Không đổi; TT99 ko liệt kê cấp 2
14	154	Chi phí SXKD dở dang	Chi phí SXKD dở dang	Không đổi
15	155	Thành phẩm	Sản phẩm	Đổi tên TK
16	156	Hàng hóa	Hàng hóa	Không đổi
17	157	Hàng gửi đi bán	Hàng gửi đi bán	Không đổi
18	158	Hàng hóa kho bảo thuế	Nguyên liệu, vật tư tại kho bảo thuế	Đổi tên TK
19	161	Chi sự nghiệp	Không còn	Loại bỏ TK 161
20	171	Giao dịch mua bán lại TPCP	Giao dịch mua bán lại TPCP	Giữ nguyên
21	211	TSCĐ hữu hình	TSCĐ hữu hình	Không đổi
22	212	TSCĐ thuê tài chính	TSCĐ thuê tài chính	Không đổi
23	213	TSCĐ vô hình	TSCĐ vô hình	Không đổi
24	214	Hao mòn TSCĐ	Hao mòn TSCĐ	Không đổi, vẫn có TK cấp 2
25	215	—	Tài sản sinh học	Mới — thêm TK 215 và 3 TK cấp 2
26	217	BĐS đầu tư	BĐS đầu tư	Giữ nguyên
27	221	Đầu tư vào công ty con	Như TT200	Không đổi
28	222	Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết	Như TT200	Không đổi
29	228	Đầu tư khác	Đầu tư khác	Không đổi, gồm TK cấp 2
30	229	Dự phòng tổn thất tài sản	Dự phòng tổn thất tài sản	Thêm TK 2295 (liên quan tài sản sinh học)
31	241	XDCB dở dang	XDCB dở dang	Cập nhật tên 2413 + thêm 2414
32	242	Chi phí trả trước	Chi phí chờ phân bổ	Đổi tên TK
33	243	Tài sản thuế TNDN hoãn lại	Như TT200	Không đổi
34	244	Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược	Ký quỹ, ký cược	Đổi tên TK

 

Tóm lược thay đổi:

- Phần lớn tài khoản tài sản được giữ nguyên cấu trúc.

- TT 99/2025/TT-BTC giảm công bố chi tiết cấp 2, giao doanh nghiệp tự thiết kế phù hợp quản trị.

- Xuất hiện tài khoản mới cho tài sản sinh học, phù hợp chuẩn mực quốc tế.

- Một số tên TK được điều chỉnh bám bản chất giao dịch (ví dụ: 112, 155, 158, 242).

- Một số TK bị loại bỏ do thay đổi chính sách (TK 161).

2.2. Nhóm tài khoản Nợ phải trả: So sánh Thông tư 99/2025/TT-BTC và Thông tư 200/2014/TT-BTC

Bảng sau thể hiện sự khác biệt trong hệ thống tài khoản nợ phải trả, tập trung vào tên tài khoản và thay đổi cấu trúc.

STT	TK	Tên theo TT 200/2014/TT-BTC	Tên theo TT 99/2025/TT-BTC	Ghi chú thay đổi
35	331	Phải trả người bán	Phải trả người bán	Giữ nguyên
36	332	—	Phải trả cổ tức, lợi nhuận	Thêm TK mới
37	333	Thuế & các khoản phải nộp Nhà nước	Như TT200	Giữ nguyên hệ TK chính 3331–3339
38	334	Phải trả NLĐ	Phải trả NLĐ	Không liệt kê chi tiết cấp 2
39	335	Chi phí phải trả	Chi phí phải trả	Không đổi
40	336	Phải trả nội bộ	Phải trả nội bộ	Giữ TK cấp 2
41	337	Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng	Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng	Rút gọn tên TK
42	338	Phải trả, phải nộp khác	Phải trả, phải nộp khác	Bỏ TK 3385; đổi tên TK 3387 thành “Doanh thu chờ phân bổ”
43	341	Vay & nợ thuê tài chính	Như TT200	Giữ TK cấp 2
44	343	Trái phiếu phát hành	Trái phiếu phát hành	Không chi tiết cấp 3 trong danh mục
45	344	Nhận ký quỹ, ký cược	Nhận ký quỹ, ký cược	Không đổi
46	347	Thuế TNDN hoãn lại phải trả	Thuế TNDN hoãn lại phải trả	Không đổi
47	352	Dự phòng phải trả	Dự phòng phải trả	Bỏ 3524; thêm 3525 – Dự phòng khác
48	353	Quỹ khen thưởng phúc lợi	Quỹ khen thưởng, phúc lợi	Giữ cấu trúc cấp 2
49	356	Quỹ phát triển KH&CN	Quỹ phát triển KH&CN	Đổi tên TK 3562 thành “Hình thành tài sản”
50	357	Quỹ bình ổn giá	Quỹ bình ổn giá	Không thay đổi

Tóm lược thay đổi tài khoản Nợ phải trả:

- Chủ yếu giữ nguyên hệ thống hiện hành.

- Bổ sung TK 332 để phản ánh công nợ cổ tức/lợi nhuận phải trả, minh bạch nghĩa vụ tài chính đối với chủ sở hữu.

- Điều chỉnh tên TK để phù hợp bản chất giao dịch.

- Loại bớt TK phụ nhằm làm gọn bảng danh mục.

Bài viết tham khảo: Tuân thủ 7 nguyên tắc lập báo cáo tài chính.

2.3. Nhóm tài khoản Vốn chủ sở hữu: So sánh Thông tư 99/2025 và Thông tư 200/2014

STT	TK	Tên theo TT 200/2014	Tên theo TT 99/2025	Thay đổi
51	411	Vốn đầu tư của chủ sở hữu	Như TT200	Đổi tên TK 4112 thành “Thặng dư vốn”
52	412	Chênh lệch đánh giá lại tài sản	Như TT200	Không đổi
53	413	Chênh lệch tỷ giá hối đoái	Như TT200	Không liệt kê cấp 2
54	414	Quỹ đầu tư phát triển	Quỹ đầu tư phát triển	Giữ nguyên
55	417	Quỹ hỗ trợ sắp xếp DN	—	Bỏ TK 417
56	418	Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu	Như TT200	Không đổi
57	419	Cổ phiếu quỹ	Cổ phiếu mua lại của chính mình	Đổi tên TK
58	421	LN sau thuế chưa phân phối	LN sau thuế chưa phân phối	Đổi tên TK cấp 2 – nhấn mạnh lũy kế
59	441	Nguồn vốn đầu tư XDCB	—	Bỏ TK 441
60	461	Nguồn kinh phí sự nghiệp	—	Bỏ TK 461
61	466	Nguồn kinh phí hình thành TSCĐ	—	Bỏ TK 466

Tóm lược các thay đổi chính về nhóm tài khoản vốn chủ sở hữu:

- Nhóm vốn chủ sở hữu theo TT99 tinh gọn mạnh, bỏ nhiều tài khoản liên quan nguồn kinh phí.

- Chuẩn hóa tên gọi phản ánh bản chất vốn chủ sở hữu theo thông lệ quốc tế (ví dụ TK 419).

- Cập nhật thuật ngữ để rõ bản chất “lũy kế” đối với lợi nhuận chưa phân phối

2.4. Nhóm tài khoản Doanh thu

STT	TK	Tên theo TT 200	Tên theo TT 99	Khác biệt
62	511	Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ	Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ	Giữ nguyên; không chi tiết TK cấp 2
63	515	Doanh thu hoạt động tài chính	Doanh thu hoạt động tài chính	Giữ nguyên
64	521	Các khoản giảm trừ doanh thu	Các khoản giảm trừ doanh thu	Giữ nguyên; không chi tiết TK cấp 2

Tóm lược thay đổi chính: Không thay đổi tên tài khoản cấp 1; Thông tư 99/2025/TT-BTC không liệt kê tài khoản cấp 2 trong nhóm này.

2.5. Nhóm tài khoản Chi phí sản xuất – kinh doanh

STT	TK	Tên theo TT 200/2014/TT-BTC	Tên theo TT 99/2025/TT-BTC	Khác biệt
65	611	Mua hàng	Không có	Bỏ TK 611
66	621	Chi phí NVL trực tiếp	Chi phí NVL trực tiếp	Không đổi
67	622	Chi phí nhân công trực tiếp	Chi phí nhân công trực tiếp	Không đổi
68	623	Chi phí sử dụng máy thi công	Chi phí sử dụng máy thi công	Không đổi; giữ 6 TK cấp 2
69	627	Chi phí sản xuất chung	Chi phí sản xuất chung	Bổ sung TK 6275 – Thuế, phí, lệ phí
70	631	Giá thành sản xuất	Không có	Bỏ TK 631
71	632	Giá vốn hàng bán	Giá vốn hàng bán	Giữ nguyên
72	635	Chi phí tài chính	Chi phí tài chính	Giữ nguyên
73	641	Chi phí bán hàng	Chi phí bán hàng	Đổi TK 6415 thành “Thuế, phí, lệ phí”
74	642	Chi phí quản lý DN	Chi phí quản lý DN	Không đổi; giữ TK cấp 2

Tóm lược thay đổi chính:

- Bỏ TK 611 và 631.

- Bổ sung TK 6275.

- Điều chỉnh tên TK 6415 cho phù hợp chuẩn trình bày mới.

Bài viết có thể bạn quan tâm: Thủ tục chuyển hộ kinh doanh từ khoán sang kê khai.

2.6. Các nhóm tài khoản khác

STT	TK	Tên theo TT 200	Tên theo TT 99	Khác biệt
Thu nhập khác
75	711	Thu nhập khác	Thu nhập khác	Giữ nguyên
Chi phí khác
76	811	Chi phí khác	Chi phí khác	Giữ nguyên
77	821	Chi phí thuế TNDN	Chi phí thuế TNDN	Bổ sung TK cấp 3 liên quan thuế tối thiểu toàn cầu
Xác định kết quả
78	911	Xác định kết quả kinh doanh	Xác định kết quả kinh doanh	Giữ nguyên

Tóm lược thay đổi chính:

- Hầu hết giữ nguyên.

- TK 821 bổ sung cấp 3 để phản ánh nghĩa vụ thuế tối thiểu toàn cầu (theo chuẩn BEPS).

3. Kế toán cần làm gì khi áp dụng hệ thống tài khoản theo Thông tư 99/2025/TT-BTC?

Từ 01/01/2026, doanh nghiệp chính thức sử dụng hệ thống tài khoản theo Thông tư 99/2025/TT-BTC. Để quá trình chuyển đổi thuận lợi, kế toán cần:

- Rà soát danh mục tài khoản hiện hành và đối chiếu với hệ thống TK mới (bỏ, bổ sung, đổi tên TK).

- Cập nhật phần mềm kế toán theo chuẩn TK mới; kiểm tra thiết lập định khoản tự động.

- Ban hành quy chế hạch toán nội bộ, trong đó nêu rõ các tài khoản bổ sung/điều chỉnh (nếu có).

- Đào tạo nhân sự kế toán về thay đổi số hiệu, nội dung và cách sử dụng tài khoản mới.

- Kiểm tra số dư chuyển đổi đầu kỳ 2026 để đảm bảo khớp báo cáo và không sai lệch dữ liệu.

- Trao đổi với đơn vị kiểm toán/thuế đối với các nghiệp vụ đặc thù hoặc tài khoản điều chỉnh riêng.

Mục tiêu chính là bảo đảm hệ thống tài khoản mới vận hành đúng bản chất nghiệp vụ, đúng chuẩn mực và không ảnh hưởng đến tính nhất quán của báo cáo tài chính.

Việc chuyển đổi sang hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 99/2025/TT-BTC là bước điều chỉnh lớn nhằm đồng bộ với chuẩn mực kế toán mới và nâng cao tính minh bạch trong báo cáo tài chính.

Dù phần lớn tài khoản được giữ nguyên, vẫn có nhiều thay đổi về tên gọi, bổ sung tài khoản và tinh giản cấp chi tiết, đòi hỏi doanh nghiệp rà soát kỹ và cập nhật kịp thời.

Chủ động chuẩn bị hạ tầng phần mềm, đào tạo nhân sự và kiểm soát số dư chuyển đổi sẽ giúp doanh nghiệp vận hành thông suốt từ đầu kỳ kế toán 2026, tránh sai sót và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

Dương Thúy.

Trong thời đại chuyển đổi số mạnh mẽ cùng với yêu cầu siết chặt quản lý thuế, Phần mềm hóa đơn điện tử E-invoice của Công ty Phát triển Công nghệ Thái Sơn là công cụ đắc lực giúp doanh nghiệp quản lý hóa đơn điện tử hiệu quả và đúng quy định. Theo đó, giúp doanh nghiệp tối ưu quy trình kế toán, giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu quả hoạt động. Liên hệ ngay theo đường dây nóng 24/7 để được tư vấn và dùng thử hoàn toàn MIỄN PHÍ: - Miền Bắc: 1900 4767. - Miền Nam/Trung: 1900 4768.