Kể từ ngày 1/4/2025, các sàn thương mại điện tử có trách nhiệm: nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) thay cho người bán hàng trực tuyến trên nền tảng của mình theo Luật sửa 9 Luật được Quốc hội thông qua ngày 29/11/2024. Đây là thay đổi mang tính bước ngoặt trong công tác quản lý thuế đối với lĩnh vực thương mại điện tử tại Việt Nam sắp chính thức có hiệu lực.

Từ 01/04/2025: Sàn thương mại điện tử nộp thuế thay người bán hàng.

I. Hành lang pháp lý đặt nền móng cho sự thay đổi căn bản trong quản lý thuế 

Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, đòi hỏi phương thức quản lý thuế mới chặt chẽ, tối ưu hơn. Hành lang pháp lý đóng vai trò quan trọng trong việc điều hướng các sàn thương mại điện tử thực hiện nộp thuế thay người bán hàng trực tuyến.

(1)  Sàn thương mại điện tử nộp thuế thay người bán hàng trực tuyến

Căn cứ theo Điểm b, Khoản 5, Điều 6, Luật sửa 9 Luật quy định sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế 2019 thay vì người bán hàng trực tuyến tự kê khai và nộp thuế như trước đây, trách nhiệm này sẽ được chuyển giao cho các sàn thương mại điện tử.

Cụ thể, các sàn thương mại điện tử sẽ phải thu thập thông tin về doanh thu, giá trị giao dịch của từng người bán, thực hiện khấu trừ, tính toán số thuế phải nộp và thực hiện nghĩa vụ nộp thuế với cơ quan nhà nước.

Việc sàn thương mại điện tử nộp thuế thay người bán hàng trực tuyến được áp dụng cho cả thuế GTGT phát sinh từ hoạt động bán hàng hóa, dịch vụ và thuế TNCN đối với thu nhập từ kinh doanh trực tuyến của người bán. Trách nhiệm nộp thuế thay này có hiệu lực từ 1/4/2025.

(2) Vai trò của Chính phủ

Chính phủ đóng vai trò quy định chi tiết các vấn đề bao gồm:

- Phạm vi trách nhiệm và cách thức các tổ chức quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử, quản lý nền tảng số và các tổ chức có hoạt động kinh tế số khác thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay, kê khai số thuế đã khấu trừ đối với các giao dịch kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số của các hộ, cá nhân.

- Hồ sơ, thủ tục khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế của các hộ, cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số.

Chính phủ quy định chi tiết hồ sơ, thủ tục khai thuế, nộp thuế. 

II. Mục tiêu và lợi ích của chính sách mới

Chính sách mới được đánh giá là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa công tác quản lý thuế, đặc biệt trong bối cảnh thương mại điện tử ngày càng “nở rộ” và chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế hiện nay.

Mục tiêu của việc thay đổi trách nhiệm nộp thuế cho các sàn điện tử:

- Tăng cường hiệu quả thu thuế: Việc tập trung đầu mối nộp thuế tại các sàn thương mại điện tử sẽ giúp cơ quan thuế dễ dàng quản lý và thu thuế hơn so với việc quản lý từng người bán nhỏ lẻ. 

- Đảm bảo sự công bằng: Tạo ra một sân chơi bình đẳng hơn giữa các loại hình kinh doanh truyền thống và trực tuyến.

- Minh bạch hóa hoạt động bán hàng: Các sàn thương mại điện tử kê khai thông tin giao dịch của cá nhân giúp hạn chế tình trạng trốn thuế.

- Giảm thiểu thủ tục hành chính: Góp phần giảm bớt thủ tục rườm rà cho người bán hàng trực tuyến, đặc biệt là những cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ  khi kê khai và nộp thuế. 

Tăng cường hiệu quả thu thuế qua sàn thương mại điện tử.

III. Thách thức và những vấn đề cần giải quyết

Mặc dù được kỳ vọng mang lại nhiều lợi ích nhưng việc triển khai chính sách thuế mới này cũng đặt ra không ít thách thức cho các sàn thương mại điện tử, cụ thể: 

- Hệ thống quản lý của sàn: Các sàn thương mại điện tử cần xây dựng và vận hành một hệ thống quản lý giao dịch và tính toán thuế hiệu quả, chính xác cho hàng ngàn người bán.

- Xác định nghĩa vụ thuế của từng người bán: Việc xác định chính xác nghĩa vụ thuế của từng người bán, đặc biệt là về ngưỡng doanh thu chịu thuế, các khoản giảm trừ, có thể phức tạp.

- Sự hợp tác giữa sàn và người bán: Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa sàn thương mại điện tử và người bán hàng để cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác.

- Vấn đề bảo mật thông tin: Việc thu thập và lưu trữ thông tin giao dịch của người bán đặt ra yêu cầu cao về bảo mật thông tin.

Hiện cơ quan thuế và các bên liên quan đang tích cực làm việc để đưa ra các hướng dẫn cụ thể, giải quyết các vướng mắc và đảm bảo quá trình triển khai chính sách diễn ra thuận lợi.

Sàn thương mại điện tử đảm nhận trách nhiệm nộp thuế thay người bán hàng trực tuyến từ ngày 1/4/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc quản lý thuế lĩnh vực thương mại điện tử tại Việt Nam. Theo đó, mang lại những lợi ích thiết thực trong việc tăng cường hiệu quả thu thuế, đảm bảo công bằng và minh bạch cho thị trường. Các doanh nghiệp và cá nhân tham gia vào hoạt động thương mại điện tử cần chủ động cập nhật thông tin, hướng tới một môi trường kinh doanh trực tuyến năng động, lành mạnh và tuân thủ Pháp luật.

Thu Hương