Sáng ngày 01/8/2025 tại TP Hồ Chí Minh, Cục Thuế đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến về định hướng xây dựng chính sách của Luật Quản lý thuế (thay thế). Theo đó, Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) năm 2025 đang được Bộ Tài chính hoàn thiện với trọng tâm là 8 nhóm chính sách lớn được xem như “xương sống” của quản lý thuế hiện đại. Các chính sách bao trùm từ cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ số, tăng cường quản lý rủi ro, đến mở rộng cơ chế hợp tác quốc tế về thuế. Dưới đây là chi tiết 8 nhóm chính sách lớn  đáng chú ý được đề cập tại hội thảo.

Mục Lục 1. Phân loại người nộp thuế và quản lý theo đối tượng 2. Quản lý theo chức năng 3. Hợp tác quốc tế về thuế, quản lý thuế quốc tế 4. Quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ trong quản lý thuế 5. Quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan trong quản lý thuế 6. Khiếu nại, tố cáo, giải quyết tranh chấp 7. Xử lý vi phạm hành chính về thuế và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế 8. Chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin

1. Phân loại người nộp thuế và quản lý theo đối tượng

Phân loại người nộp thuế và quản lý đối tượng cần phải áp dụng theo các tiêu chí:

- Phù hợp với mục tiêu thúc đẩy tuân thủ, phòng chống gian lận và tối ưu nguồn lực quản lý thuế;

- Bảo đảm khách quan, minh bạch, có căn cứ dữ liệu; 

- Bảo vệ bí mật thông tin của người nộp thuế; 

- Xây dựng cơ sở dữ liệu và công nghệ phục vụ phân loại và quản lý theo đối tượng.

2. Quản lý theo chức năng

Quản lý theo chức năng là một trong những nội dung quan trọng được đưa ra trong Dự thảo Luật quản lý thuế . Theo đó, phân loại quản lý theo nhóm chức năng, thúc đẩy giao dịch điện tử, hạn chế tối đa thủ tục giấy tờ như:

- Đơn giản hóa thủ tục đăng ký thuế, mã số thuế, tích hợp số định danh cá nhân; 

- Hóa đơn điện tử; 

- Khai thuế, tính thuế, khấu trừ thuế; 

- Nộp thuế, xử lý chậm nộp tiền thuế, xử lý tiền thuế nộp thừa; 

- Hoàn thuế, miễn, giảm thuế…

3. Hợp tác quốc tế về thuế, quản lý thuế quốc tế

Đối với việc hợp tác quốc tế về thuế, quản lý thuế quốc tế Dự thảo Luật quản lý thuế bổ sung quy định về phạm vi, nguyên tắc hợp tác quốc tế về thuế, cụ thể:

- Quy định phạm vi quản lý thuế quốc tế, nội dung quản lý thuế quốc tế. 

- Bổ sung nguyên tắc thực hiện APA (thỏa thuận trước về phương pháp xác định giá tính thuế) và MAP (thỏa thuận song phương).

4. Quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ trong quản lý thuế

Dự thảo Luật Quản lý thuế bổ sung một Điều mới so với Luật Quản lý thuế hiện hành về quy định áp dụng quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ trong các nghiệp vụ quản lý thuế. Theo đó, trách nhiệm tổ chức thực hiện quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ trong quản lý thuế được làm rõ.

5. Quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan trong quản lý thuế

Đối với quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan trong quản lý thuế, Dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân bổ sung một số quy định mới xuất phát từ nhu cầu hệ thống hóa và hiện đại hóa quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế như:

- Quyền tra cứu, sử dụng chứng từ điện tử; 

- Quyền ưu tiên thủ tục hành chính cho những người nộp thuế tuân thủ tốt pháp luật thuế; 

- Quyền điều chỉnh và bảo vệ thông tin…

Đồng thời, Dự thảo quy định rõ một số các vấn đề gồm:

- Nghĩa vụ của người nộp thuế; 

- Nhiệm vụ và quyền hạn của cơ quan quản lý thuế; 

- Nhiệm vụ và quyền hạn của tổ chức, cá nhân khác trong quản lý thuế như cơ quan thông tin, báo chí, tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán…

6. Khiếu nại, tố cáo, giải quyết tranh chấp

Đối với  khiếu nại, tố cáo, giải quyết tranh chấp về thuế đề xuất:

- Thực hiện sửa đổi bổ sung các quy định về để phù hợp với Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo. 

- Bổ sung mới cơ chế giải quyết tranh chấp thuế với yếu tố nước ngoài phù hợp với các Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Bài viết tham khảo: Những điểm mới trong Nghị định 181/2025/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết Luật thuế GTGT. Từ 1/7/2025: Dùng số định danh cá nhân thay mã số thuế cần lưu ý gì?

7. Xử lý vi phạm hành chính về thuế và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế

Xử lý vi phạm hành chính về thuế và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế tập trung vào kết cấu lại quy định:

- Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính; 

- Hành vi vi phạm; 

- Xử lý hành vi vi phạm của ngân hàng thương mại, người bảo lãnh nộp tiền thuế, tổ chức, cá nhân có liên quan; 

- Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính; cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế.

8. Chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin

Trong bối cảnh hiện đại hóa, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin là các nội dung quan trọng gồm:

- Bổ sung mới về nguyên tắc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý thuế; 

- Cho phép cơ quan quản lý thuế chủ động kết nối các cơ sở dữ liệu quốc gia để chuẩn hóa thông tin quản lý thuế; 

- Làm rõ trách nhiệm của cơ quan thuế về xây dựng hệ thống quản trị rủi ro công nghệ thông tin.

Việc đưa ra 8 nhóm chính sách lớn - xương sống của Dự thảo Luật Quản lý thuế sẽ là nền tảng và là căn cứ để lấy ý kiến góp phần hoàn thiện nội dung của Luật quản lý thuế thay thế sắp tới. Các thay đổi không chỉ là yêu cầu tất yếu của thực tiễn quản lý nhà nước trong giai đoạn chuyển đổi số, mà còn tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho một ngành Thuế Việt Nam hiện đại, minh bạch góp phần đảm bảo nguồn thu cho ngân sách, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững trong giai đoạn 2026-2030.

Thu Hương.