Thuế VAT hay còn gọi là thuế giá trị gia tăng đánh vào hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tại Việt Nam. Có hai cách tính thuế VAT là tính theo phương pháp trực tiếp và tính theo phương pháp khấu trừ. Tùy từng trường hợp cụ thể doanh nghiệp có thể áp dụng một trong hai cách tính này.

Hướng dẫn cách tính thuế VAT.

1. Thuế VAT là gì?

Trước khi tìm hiểu về cách tính thuế VAT, chúng ta cần hiểu rõ thuế VAT là gì, các đối tượng chịu thuế VAT. Ngoài ra, cần nắm được các mức thuế được áp dụng đối với từng hàng hóa dịch vụ hiện nay.

1.1 Thuế VAT là gì?

Thuế VAT (thuế giái trị gia tăng) là loại thuế gián thu và tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh từ quá trình sản xuất, lưu thông cho đến khi tới tay người tiêu dùng.
Thế VAT là nguồn thu quan trọng của Ngân sách Nhà Nước, đóng vai trò quan trọng giúp cân bằng ngân sách nhà nước từ đó góp phần xây dựng và phát triển đất nước.
Đối tượng chịu thuế VAT là hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng ở Việt Nam (được quy định tại Điều 3 Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 được sửa đổi qua các năm 2013, 2014, 2016).
Các đối tượng là sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế; muối; sản phẩm giống vật nuôi, cây trồng; dịch vụ tưới tiêu, dịch vụ ngân hàng… không phải là đối tượng chịu thuế.
>> Tham khảo: Hàng khuyến mãi có chịu thuế VAT không?

1.2. Các mức thuế VAT áp dụng hiện nay

Hiện nay, thuế VAT được áp dụng với 3 mức là 0%, 5%, 10% theo quy định tại Điều 9, 10, 11 Thông tư 219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013.
Ngoài ra, ở một số trường hợp đặc biệt hàng hóa, dịch vụ sẽ được giảm thuế VAT (ví dụ giảm từ 10% xuống 8%) nhằm thực hiện các chính sách khuyến khích phát triển kinh tế trong các giai đoạn khác nhau.

2. Hướng dẫn cách tính thuế VAT

Tùy từng trường hợp cụ thể người nộp thuế có thể lựa chọn tính thuế theo phương pháp khấu trừ hoặc tính thuế theo phương pháp trực tiếp.

2.1. Hướng dẫn cách tính thuế VAT theo phương pháp khấu trừ

Cách tính thuế VAT theo phương pháp khấu trừ áp dụng đối với cơ sở kinh doanh thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật về kế toán, hoá đơn, chứng từ. Cụ thể gồm có:

• Cơ sở kinh doanh có doanh thu hàng năm từ bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ từ một tỷ đồng trở lên, trừ hộ, cá nhân kinh doanh.
• Cơ sở kinh doanh đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, trừ hộ, cá nhân kinh doanh.

Cách tính thuế VAT theo phương pháp khấu trừ.

Căn cứ theo Điều 10 Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 (được sửa đổi bởi Khoản 4 Điều 1 Luật thuế giá trị gia tăng sửa đổi năm 2013) tính thuế VAT theo phương pháp khấu trừ như sau:

Số thuế VAT phải nộp theo phương pháp khấu trừ thuế bằng số thuế VAT đầu ra trừ số thuế VAT đầu vào được khấu trừ.
Trong đó:

• Số thuế VAT đầu ra bằng tổng số thuế VAT của hàng hoá, dịch vụ bán ra ghi trên hoá đơn giá trị gia tăng.
• Số thuế VAT đầu vào được khấu trừ bằng tổng số thuế VAT ghi trên hóa đơn giá trị gia tăng mua hàng hóa, dịch vụ, chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng của hàng hóa nhập khẩu và đáp ứng điều kiện quy định.

Lưu ý:

• Thuế VAT của hàng hóa, dịch vụ bán ra ghi trên hoá đơn giá trị gia tăng bằng giá tính thuế của hàng hoá, dịch vụ chịu thuế bán ra nhân với thuế suất thuế giá trị gia tăng của hàng hoá, dịch vụ đó.
• Trường hợp sử dụng chứng từ ghi giá thanh toán là giá đã có thuế VAT thì thuế VAT đầu ra được xác định bằng giá thanh toán trừ giá tính thuế VAT.

Ví dụ 1
Công ty X thực hiện chế độ kế toán theo quy định của pháp luật. Công ty X sản xuất kinh doanh hàng hóa chịu thuế VAT với thuế suất 10%. Trong kỳ công ty thực hiện:

• Bán ra 100 triệu đồng hàng hóa, giá bán chưa có VAT là 110 triệu đồng.
• Biết công ty mua vào 50 triệu đồng nguyên vật liệu, giá chưa có VAT là 55 triệu đồng.

Tính số thuế VAT phải nộp của công ty ABC:
Ta có:
- Số thuế VAT đầu ra = 100 x 10% = 10 (triệu đồng).
- Số thuế VAT đầu vào = 50 x 10% = 5 (triệu đồng).
- Số thuế VAT phải nộp = 10 - 5 = 5 (triệu đồng).
>> Có thể bạn quan tâm: Hóa đơn điện tử, Báo giá hóa đơn điện tử.

2.2. Hướng dẫn cách tính thuế VAT theo phương pháp trực tiếp

Trong đó:

• Giá trị gia tăng của vàng, bạc, đá quý được xác định bằng giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý bán ra trừ giá thanh toán của vàng, bạc, đá quý mua vào tương ứng.
• Thuế suất thuế VAT của hoạt động mua bán, chế tác vàng, bạc, đá quý là 10%

Số thuế VAT phải nộp theo phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng bằng tỷ lệ % nhân với doanh thu
Trong đó tỷ lệ % để tính thuế giá trị gia tăng được quy định như sau:

• Đối với dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: 5%;
• Đối với hoạt động phân phối, cung cấp hàng hoá: 1%;
• Đối với sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hoá, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 3%;
• Đối với hoạt động kinh doanh khác: 2%.

Đối tượng áp dụng phương pháp tính thuế VAT trực tiếp.

Đối tượng áp dụng phương pháp tính thuế VAT theo phương pháp trực tiếp có:

• Doanh nghiệp, hợp tác xã có doanh thu hàng năm dưới mức ngưỡng doanh thu một tỷ đồng (trừ trường hợp đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế);
• Tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng có doanh thu phát sinh tại Việt Nam chưa thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ (trừ cung cấp hàng hóa, dịch vụ để tiến hành hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển và khai thác dầu, khí nộp thuế theo phương pháp khấu trừ do bên Việt Nam khấu trừ nộp thay);
• Tổ chức kinh tế khác (trừ trường hợp đăng ký nộp thuế theo phương pháp khấu trừ).

Ví dụ 2:
Ông A kinh doanh dịch vụ ăn uống chịu thuế VAT với thuế suất 10% biết:

• Trong kỳ, ông A bán ra 100 triệu đồng dịch vụ ăn uống, giá bán chưa có VAT là 110 triệu đồng.
• Giá mua nguyên vật liệu để phục vụ cho hoạt động kinh doanh là 50 triệu đồng, giá chưa có VAT là 55 triệu đồng.

Tính số thuế VAT phải nộp của ông A
Ta có:
- Giá trị gia tăng = 110 - 55 = 55 (triệu đồng)
- Số thuế VAT phải nộp = 55 x 10% = 5,5 (triệu đồng)
Trên đây là hướng dẫn cách tính thuế VAT theo hai phương pháp khấu trừ và trực tiếp. Các cá nhân, đơn vị lưu ý xác định rõ mình thuộc đối tượng tính thuế theo phương pháp nào để áp dụng cách tính phù hợp.
Các đơn vị, doanh nghiệp lớn sẽ rất nhiều và phức tạp hơn do đó cân nhắc lựa chọn phần mềm hóa đơn điện tử E-invoice nhằm hỗ trợ việc hạch toán thuế được dễ dàng thuận lợi hơn.
Ngoài ra, quý doanh nghiệp có nhu cầu tìm hiểu về phần mềm hóa đơn điện tử E-invoice, vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn:
CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN

• Địa chỉ: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội
• Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768
• Tel : 024.37545222
• Fax: 024.37545223
• Website: https://einvoice.vn/
• Fanpage: Hóa đơn điện tử Einvoice.