Ngày 18/8/2025, Bộ Tài chính ban hành Công văn số 12674/BTC-CST về thu phí, lệ phí trực tuyến. Trên cơ sở Công văn 16084-CV/VPTW và Công điện 111/CĐ-TTg, văn bản này giao Bộ trưởng Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan để ban hành hướng dẫn thống nhất về quy trình thu nộp và sử dụng biên lai điện tử, tháo gỡ vướng mắc trong chuyển đổi số tại chính quyền địa phương 2 cấp.

1. Quy định về thu phí, lệ phí trực tuyến theo thẩm quyền từng cấp

1.1. Đối với phí, lệ phí thuộc thẩm quyền của Bộ Tài chính

Theo Công văn 12674/BTC-CST, việc kê khai, thu nộp các khoản phí, lệ phí hiện hành được thực hiện thống nhất theo Thông tư 74/2022/TT-BTC. Quy định này đã bao gồm:

- Quy trình thu, nộp phí, lệ phí khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

- Hình thức nộp không dùng tiền mặt.

Đến nay, Bộ Tài chính chưa ghi nhận vướng mắc nào trong quá trình triển khai thu phí, lệ phí trực tuyến theo Thông tư 74/2022/TT-BTC.

1.2. Đối với phí, lệ phí thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh

Căn cứ Nghị định 82/2023/NĐ-CP, HĐND cấp tỉnh có thẩm quyền quyết định hình thức nộp, kỳ kê khai và quy trình thu phí, lệ phí phù hợp với tình hình địa phương.

Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh bất cập, các cơ quan thu phí cần phản ánh về Bộ Tài chính (Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí) để được hướng dẫn hoặc xem xét sửa đổi Thông tư 74/2022/TT-BTC.

Đồng thời, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được đề nghị trình HĐND cùng cấp ban hành hướng dẫn cụ thể về quy trình thu phí, lệ phí trực tuyến theo thẩm quyền.

2. Các khoản lệ phí thuộc thẩm quyền quyết định của HĐND cấp tỉnh

Theo Điều 3, Thông tư 85/2019/TT-BTC, một số khoản lệ phí được giao cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể, bao gồm:

- Lệ phí đăng ký cư trú (trường hợp do cơ quan địa phương thực hiện).

- Lệ phí cấp chứng minh nhân dân (do cơ quan địa phương thực hiện).

- Lệ phí hộ tịch.

- Lệ phí cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài làm việc tại Việt Nam (khi do cơ quan địa phương cấp phép).

- Lệ phí cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất.

- Lệ phí cấp giấy phép xây dựng.

- Lệ phí đăng ký kinh doanh.

3. 04 hình thức nộp phí, lệ phí theo quy định của Bộ Tài chính

Theo Thông tư số 74/2022/TT-BTC, người nộp phí, lệ phí có thể lựa chọn một trong bốn hình thức sau:

- Nộp không dùng tiền mặt: Thanh toán trực tiếp vào tài khoản chuyên thu của tổ chức thu phí, lệ phí tại tổ chức tín dụng. Trường hợp Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là đơn vị thu thì có thể nộp tại tài khoản mở tại Ngân hàng Nhà nước.

- Nộp vào tài khoản phí chờ nộp ngân sách: Khoản phí được nộp vào tài khoản của tổ chức thu phí mở tại Kho bạc Nhà nước để chuyển vào ngân sách theo quy định.

- Nộp qua tài khoản cơ quan, tổ chức khác: Áp dụng khi thực hiện thủ tục hành chính hoặc dịch vụ công trực tuyến theo cơ chế một cửa. Trong 24 giờ, đơn vị nhận tiền phải chuyển toàn bộ số phí, lệ phí vào tài khoản chuyên thu hoặc tài khoản phí chờ nộp ngân sách.

- Nộp bằng tiền mặt: Người nộp có thể nộp trực tiếp bằng tiền mặt cho tổ chức thu phí, lệ phí.

Các tổ chức thu phí, lệ phí phải thực hiện kê khai, nộp và quyết toán theo Luật Quản lý thuế, Nghị định 126/2020/NĐ-CP và Nghị định 91/2022/NĐ-CP. Tiền lãi phát sinh trên tài khoản chuyên thu cũng phải nộp toàn bộ vào ngân sách cùng kỳ. Đối với một số lĩnh vực đặc thù như ngoại giao, đường sắt, hải quan, đường bộ… tiếp tục thực hiện theo quy định tại các Thông tư chuyên ngành liên quan.

Công văn 12674/BTC-CST của Bộ Tài chính đặt trọng tâm vào việc mở rộng hình thức thu phí, lệ phí trực tuyến, tạo thuận lợi cho người nộp và tăng tính minh bạch trong quản lý. Đây là bước đi quan trọng trong cải cách thủ tục tài chính, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số và hiện đại hóa công tác thu nộp ngân sách.

Dương Thúy.