Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết 198/2025/QH15, trong đó đáng chú ý là đề xuất ngân sách Nhà nước chi trả toàn bộ kinh phí để cung cấp miễn phí phần mềm kế toán và các nền tảng số dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ và cá nhân kinh doanh. Ngoài ra, các đối tượng này còn được hỗ trợ đào tạo quản trị nhằm nâng cao năng lực vận hành trong giai đoạn chuyển đổi số.

1. Miễn phí phần mềm kế toán cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ

Quy định tại Dự thảo

Điều 9 của Dự thảo Nghị định hướng dẫn Nghị quyết 198/2025/QH15 quy định rõ việc hỗ trợ cung cấp miễn phí nền tảng số và phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Đây là một trong những chính sách quan trọng nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tư nhân.

Phạm vi hỗ trợ

Nhà nước sẽ cung cấp nền tảng số tích hợp nhiều giải pháp phục vụ quản lý và chuyển đổi số. Trong đó, phần mềm kế toán phải có khả năng kết nối trực tiếp với hệ thống hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và dịch vụ chữ ký số mà hộ, cá nhân kinh doanh đang sử dụng.

Vai trò của Bộ Tài chính

Bộ Tài chính là cơ quan chịu trách nhiệm tổ chức thuê hoặc mua sắm các nền tảng số, phần mềm kế toán để triển khai chính sách. Quá trình này phải được thực hiện theo quy định của Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn có liên quan.

Yêu cầu đối với phần mềm kế toán

Các phần mềm được cung cấp miễn phí phải đảm bảo những tiêu chuẩn tối thiểu sau:

• Tuân thủ quy định pháp luật về kế toán, chế độ và chuẩn mực kế toán hiện hành, đồng thời có khả năng cập nhật khi pháp luật thay đổi.
• Đảm bảo tính chính xác và minh bạch của dữ liệu; việc chỉnh sửa số liệu phải có dấu vết lưu lại.
• Thông tin, dữ liệu phải được bảo mật, lưu trữ an toàn trên nền tảng điện toán đám mây, có chức năng sao lưu và đáp ứng thời hạn lưu trữ theo Luật Kế toán.
• Có khả năng cung cấp thông tin, báo cáo đầy đủ và kịp thời theo yêu cầu của cơ quan quản lý và các bên liên quan.

2. Hỗ trợ toàn diện cho hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và vừa

Hỗ trợ tài chính và tín dụng

Theo Nghị quyết 198/2025/QH15, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh và doanh nghiệp thuộc khu vực tư nhân được hưởng chính sách ưu đãi lãi suất 2%/năm khi vay vốn để triển khai các dự án xanh, kinh tế tuần hoàn hoặc áp dụng tiêu chuẩn môi trường – xã hội – quản trị (ESG).

Bên cạnh đó, Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa có vai trò then chốt khi trực tiếp cho vay doanh nghiệp, hỗ trợ vốn khởi nghiệp, tài trợ cho các dự án đổi mới sáng tạo, đầu tư vào quỹ địa phương và tiếp nhận nguồn vốn ủy thác từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nhằm bổ sung nguồn lực cho khu vực này.

Chính sách về thuế, phí và lệ phí

Nhà nước đưa ra hàng loạt ưu đãi thuế để khuyến khích hộ và doanh nghiệp nhỏ phát triển bền vững. Cụ thể:

• Miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp trong nhiều năm đối với hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; miễn thuế thu nhập từ chuyển nhượng cổ phần, vốn góp vào doanh nghiệp khởi nghiệp.
• Miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân trong 6 năm (2 năm miễn, 4 năm giảm 50%) cho chuyên gia, nhà khoa học làm việc tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm R&D hoặc trung tâm đổi mới sáng tạo.
• Doanh nghiệp nhỏ và vừa được miễn thuế TNDN trong 3 năm kể từ ngày thành lập.
• Chi phí đào tạo, đào tạo lại nhân lực do doanh nghiệp lớn hỗ trợ DNNVV trong chuỗi giá trị được tính vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế.
• Từ ngày 01/01/2026, hộ và cá nhân kinh doanh không còn nộp thuế theo phương pháp khoán mà chuyển sang kê khai; đồng thời, lệ phí môn bài sẽ được bãi bỏ.
• Các trường hợp phải cấp đổi hoặc cấp lại giấy tờ do sắp xếp, tổ chức lại bộ máy nhà nước sẽ được miễn phí và lệ phí hành chính.

Ưu đãi trong đấu thầu

Để tăng cơ hội tham gia các gói thầu công, Nghị quyết quy định những gói thầu xây lắp, mua sắm hàng hóa hoặc gói thầu hỗn hợp có giá trị không quá 20 tỷ đồng sẽ ưu tiên cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trong nhóm này, đặc biệt khuyến khích các doanh nghiệp do phụ nữ, thanh niên, đồng bào dân tộc thiểu số, người khuyết tật làm chủ hoặc hoạt động tại khu vực miền núi, biên giới, hải đảo. Nếu sau khi tổ chức đấu thầu không có doanh nghiệp nhỏ và vừa đáp ứng được, cơ quan mời thầu mới được phép tổ chức lại mà không bắt buộc áp dụng ưu tiên nói trên.

3. Dự thảo Nghị định hướng dẫn Nghị quyết 198/2025/QH15 – nhiều chính sách hỗ trợ HKD, DN nhỏ

Toàn văn Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 198/2025/QH15 ngày 17/5/2025 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân đã được công bố. Văn bản này quy định cụ thể nhiều chính sách hỗ trợ dành cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.

Các nội dung đáng chú ý gồm: hỗ trợ tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh; ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân; thúc đẩy nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đặc biệt, dự thảo còn nêu rõ việc cung cấp miễn phí nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung, cùng với đó là đào tạo không thu phí về quản trị, kế toán, thuế, nhân sự cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh.

Xem toàn văn Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 198/2025/QH15: tại đây.

Chính sách cung cấp miễn phí phần mềm kế toán dùng chung trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết 198/2025/QH15 không chỉ giúp hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ giảm chi phí tuân thủ pháp luật về tài chính – kế toán, mà còn hỗ trợ nâng cao tính minh bạch, khả năng quản trị và từng bước chuyển đổi sang hoạt động số hóa, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế tư nhân bền vững.

Dương Thúy.